Een belangrijke omschrijving eens extra nakijken kan zeker geen kwaad. Leestijd: 1'15".

De vlag en de lading

Ik gebruik het spreekwoord "de vlag dekt de lading (niet)" om één van de basale fouten te omschrijven, nl. het "vlag-en-ladingprobleem". Als je zoiets belangrijks gaat beschrijven, denk je al gauw "ik kijk toch maar even de betekenis na om zeker te zijn". Dus ik ga op internet zoeken naar de vlag en de lading. De eerste site die ik probeer zegt: "De vlag dekt de lading: iets slechts wordt mooier voorgesteld". Ik schrik mij een hoedje. Heb ik de uitdrukking dan altijd verkeerd begrepen?

Interpretaties

Voor de uitdrukking "de vlag dekt de lading" zijn er twee interpretaties mogelijk.
(1) De vlag geeft een indicatie van de lading – Deze betekenis stamt uit vroeger tijden met oorlog op zee. Een schip dat onder een neutrale vlag voer werd met rust gelaten. Als zo'n schip toch een niet neutrale lading heeft, zegt men dat de vlag de lading niet dekt, dus dat de vlag geen indicatie is voor de lading.
(2) De vlag verbergt de lading – Je ziet wel de vlag, maar niet de lading. Daaruit wordt blijkbaar afgeleid dat de vlag de lading verbergt, alsof de vlag groot genoeg is om de lading "af te dekken". Dekken en afdekken worden hier als synoniemen gezien.

Analyse

Wat moet ik hiermee? Heeft mijn benaming "vlag-en-ladingprobleem" zelf een vlag-en-ladingprobleem?

Nazicht bij Van Dale leert dat "dekken" zeven betekenissen heeft (een mooi voorbeeld van de soepelheid van onze taal), waaronder ook "bedekken". Anderzijds heeft "bedekken" slechts twee betekenissen, nl. "afdekken" en "verbergen". Strikt genomen lost dit het probleem met de dubbele interpretatie van de uitdrukking "de vlag dekt de lading" dus niet op.

Verdere opzoekingen op Internet leveren echter de ene na de andere bevestiging van betekenis (1). Interpretatie (2) is foutief (blijkbaar bestaat er toch een negatieve relatie tussen de betrouwbaarheid van een site en de hoeveelheid reclame; wel jammer dat minder betrouwbare sites bovenaan in de zoeklijst terechtkomen…). Bovendien is mijn benaming "vlag-en-ladingprobleem" niet afhankelijk van de interpretatie van "dekken", dus kan ik ze zonder probleem gebruiken, zou ik denken. Dat er onderhuids ergens een afgedekte spanning verborgen zit, maakt de benaming zelfs nog gepaster.

Taalkwestie