Blog

Is het mogelijk dat we een mentaal probleem kunnen oplopen net door erover te (horen) praten? Over soma en psyche, beïnvloeding van je innerlijk, de gevaren van digitalisering, en het succes van neoliberalisme.

Het IMF is blijkbaar sociaalvoelend genoeg om zich zorgen te maken over massale verstoringen van de arbeidsmarkt door artificiële intelligentie. Zeker? Wie wat verder kijkt ziet andere belangen.

In het artikel Normen en taalevolutie moest ik concluderen dat het Standaardnederlands op sterven na dood is, en dat een procedure voor het onderhoud van de standaardtaal niet bestaat; een vlag-en-ladingprobleem met de term 'norm' ligt aan de basis van het euvel. Wat later dook een nieuwe bron op die betrouwbaar leek, dus ging die onder het fileermes. Helaas, pindakaas, ik zag alleen mijn vrees bevestigd. De consequentheid waarmee het misverstand door een gerenommeerde taalexpert wordt bestendigd is verbazend. Ik hoop maar dat één en ander ondoordacht is.

Als we het hebben over extinctie, het uitsterven van soorten, dan denk ik al gauw aan klantendiensten met een telefoon. Tegenwoordig moet je het stellen met een chatbot. De meeste chatbots voorzien wel een doorschakeling naar een menselijke medewerker, maar zelfs dát is tegenwoordig al niet meer gegarandeerd.

De noemen/heten vergissing is al jaren een bron van debat. Ik constateer dat linguïsten een onverwacht actieve rol spelen in deze 'oenoemdegij'-kwestie, net zoals in de Nederlandse casus 'hun hebben'. Een diepgeworteld vlag-en-ladingprobleem speelt een grote rol in de misverstanden, naast het negeren van de procedure die taalwijzigingen laat doorsijpelen naar de taalnorm, als die tenminste nog bestaat. Eén en ander lijkt de Taalunie niet te deren. Een sociotechnisch drama ontrafeld.

Gaan innovaties het klimaatprobleem oplossen? De gebroeders Grimm hadden er wel weg mee geweten. De vraag is alvast aanleiding tot een interessant artikeltrio. Buiten enkele serieuze basale fouten zien we ook een voorbeeld van hoe polarisaties ontstaan, en wat we daarmee aan moeten.

Vlag-en-ladingproblemen, al dan niet op basis van gebrekkige aspectscheidingen, heb je in allerlei vormen, sommige openlijk, andere bedekt. De schoolresultaten van anderstalige leerlingen aangrijpen om meer waardering te vragen voor een allochtone achtergrond is zo'n bedekte vorm. Ook wetenschappers maken basale fouten. Om nog te zwijgen van AI-chatbots.

Het zoveelste artikel over taalperikelen? Niet echt. Hier zitten een paar nieuwe elementen in. Over enkele eigenaardigheden van het Nederlands, een gevecht tussen geslachten, het belang van logica (naast basale fouten), en de valkuilen van online taaladvies.

Bart De Wever schrijft een boek "Over woke"; ik ben geïnteresseerd. Tom Lanoye schrijft als reactie een boek/pamflet, waarin bovendien het Standaardnederlands wordt bekritiseerd. Dit kan ik uiteraard niet negeren. Heeft De Wever een punt? En wil Lanoye dat ontkennen? En wat zeggen Sels, Torfs, Hertmans, Dalle en jongeren over woke? Ik zwalp van het ene artikel naar het andere debat, en struikel, niet geheel onverwacht, over basale fouten; het is niet anders.

Een kritische visie op A.I. kom je niet elke dag tegen. Als er dan toch eentje opduikt in Trends kan ik het fileren niet laten. Volgens de auteur is de realiteit veel prozaïscher dan de dromen van de AI-ondernemers. Hij heeft overschot van gelijk, maar gaat niet ver genoeg.